Manager, loop niet in de weg!

Arko van Brakel deelt zijn visie op modern middle management

Arko van Brakel is expert in ondernemerschap en het bouwen van wendbare, ondernemende organisaties. Hij is ondernemer in hart en nieren en werd bekend als inspirator, columnist en bestsellerauteur. Hij deelde zijn expertise in vier boeken: Nieuwe Helden, Iedereen Ondernemer, Ondernemen met Lef en zijn nieuwste titel Ondernemen met Impact. Arko is een van de sprekers tijdens het Managers Event 2021 ‘De Improviserende Manager’. In dit blog deelt hij zijn visie op modern middle management.

Misschien is de middenmanager wel de meest bedreigde menssoort. Althans, de ouderwetse middenmanager. De meeste mensen hebben namelijk niet zo’n behoefte aan iemand die druk is hen te managen. Voor corona werd al steeds duidelijker dat managers hun positie vaak ontlenen aan het feit dat ze meer informatie hebben dan anderen. Het kennis-is-macht-principe. Dan ben je als manager eigenlijk nauwelijks meer dan een doorgeefluik van informatie, maar je loopt bovendien het risico dat je een zogenaamd ‘single point of failure’ wordt. Want als ieder plan, idee of besluit eerst op jouw plasje moet wachten ben je in elk geval niet de persoon die versnelling brengt.

Interessant is dat veel medewerkers, die al maanden thuis werken, het best wel prettig vinden dat hun manager ze niet in de nek hijgt. Er zal heus wel eens iets mis gaan door deze wat onnatuurlijke werksituatie en natuurlijk verlangen steeds meer mensen ernaar hun collega’s weer eens te zien, maar over het algemeen blijkt de overgrote meerderheid uitstekend te functioneren, thuis in autonomie. Managers daarentegen klaagden recent in diverse kranten dat ze graag iedereen weer op kantoor wilden hebben, omdat ze de grip op de organisatie zouden verliezen. De werkelijkheid is dat ze merkten dat hun rol volstrekt overbodig is. Als corona dus iets bewezen heeft, is dat werken voortaan anders kan. 

Kantoor als clubhuis

In de jaren ‘90, toen ik nog internetondernemer was, zagen wij ons kantoor al als een clubhuis, dat je alleen nodig hebt om elkaar te ontmoeten en inspiratie te tanken. We maakten het kantoor zo leuk mogelijk, zodat mensen er graag kwamen. Want werken kun je als kenniswerker overal. Toen al zagen we dat de maatschappij om ander leiderschap vroeg. Coachen en faciliteren, het goede voorbeeld geven, je vakkennis overdragen, kortom zorgen dat anderen kunnen groeien. Dat zagen wij als de rol van de leider. 

Deze wijsheid ontdekten mijn compagnon en ik echter pas toen we de klassieke fouten al gemaakt hadden. Na een jaar was er veel frustratie in ons bedrijf EuroNet omdat iedereen in ons exponentieel groeiende bedrijf op Simon en mij zat te wachten. Uit puur enthousiasme vonden wij het namelijk leuk om bij elk besluit betrokken te zijn. Daardoor werkten wij ons uit de naad, terwijl onze collega’s gefrustreerd stilstonden. We deden dat niet omdat we controlfreaks waren. Nee, het was pure betrokkenheid. Maar het effect was even negatief: we zaten de groei van ons bedrijf en onze mensen in de weg. We hebben toen besloten dat iedereen ruimte kreeg om zijn eigen besluiten te nemen. Zonder ons. En we hebben afgesproken niet te zeuren als iemand een fout maakte, maar om juist te helpen. Dat was de opmaat naar nieuwe groei.

In control zonder te controleren

Onze huidige samenleving wordt gedomineerd door enkele universele trends: digitalisering, vergrijzing en een reeks exponentiële uitdagingen waarvan klimaatopwarming, internet en COVID-19 het meest prominent zijn. In deze complexe omgeving kun je alleen maar excelleren als mensen de ruimte en het vertrouwen krijgen om autonoom te werken. Als leider ben je faciliterend en zorg je voor een vangnet dat psychologische veiligheid heet. Zo ben je in control zonder te controleren. En loop je nooit meer in de weg.

Arko van Brakel