De kracht van het empathisch luisteren

Als manager heb je te maken met verschillende mensen, situaties en uitdagingen. Je moet beslissingen nemen, problemen oplossen, conflicten beheersen en medewerkers motiveren. Om dit allemaal goed te kunnen doen, heb je een essentiële vaardigheid nodig: empathisch luisteren.

De definitie van empathie

Empathisch luisteren is meer dan alleen horen wat iemand zegt. Het is het vermogen om je in te leven in de gevoelens, gedachten en behoeften van de ander. Het is het tonen van oprechte interesse, respect en begrip voor de ander. Het is het stellen van open vragen, het geven van feedback en het bevestigen van wat je hebt gehoord.

Empathie tonen is lastiger dan je denkt

Empathisch luisteren klinkt misschien eenvoudig, maar het vergt veel oefening en zelfbewustzijn. Het is niet altijd makkelijk om je eigen oordelen, aannames en emoties opzij te zetten en je volledig te richten op de ander. Het is ook niet altijd makkelijk om de juiste balans te vinden tussen luisteren en reageren. 

Soms kun je te veel luisteren en te weinig feedback geven, waardoor de ander zich niet gehoord of begrepen voelt. Of je reageert juist te veel en luistert te weinig, waardoor de ander zich niet gerespecteerd of gewaardeerd voelt. Het effectief tonen van empathie vraagt dus om een goede afstemming op de ander, waarbij je rekening houdt met de inhoud, de emotie en de context van het gesprek.

Waarom is empathisch luisteren belangrijk voor managers?

Empathisch luisteren is een essentiële vaardigheid voor elke effectieve manager. We zetten de belangrijkste redenen voor je op een rijtje:

1. Je creëert een veilige werkomgeving

Empathisch luisteren verbetert de communicatie en samenwerking binnen je team. Door empathisch te luisteren naar je medewerkers, creëer je een sfeer van vertrouwen en veiligheid . Je medewerkers voelen zich gewaardeerd en gehoord. Ze durven hun mening te geven, hun ideeën te delen en feedback te ontvangen. Dit leidt tot meer betrokkenheid, creativiteit en innovatie.

2. Je kunt beter inspelen op de behoeften van je team

Empathisch luisteren verhoogt de prestaties en resultaten van je team. Door empathisch te luisteren naar je medewerkers, kun je beter inspelen op hun behoeften en verwachtingen. Je kunt ze effectiever coachen, begeleiden en ondersteunen in hun ontwikkeling. Je kunt ze ook beter motiveren, stimuleren en waarderen voor hun inspanningen. Dit leidt tot meer tevredenheid, loyaliteit en productiviteit.

3. Het versterkt je relaties met klanten en stakeholders

Empathisch luisteren versterkt de relaties met je klanten en stakeholders. Door empathisch te luisteren naar je klanten en stakeholders, kun je beter begrijpen wat ze willen, nodig hebben en verwachten. Je kunt ze beter adviseren, helpen en oplossingen bieden die aansluiten bij hun wensen. Je kunt ook beter omgaan met klachten, bezwaren en conflicten. Dit leidt tot meer klanttevredenheid, loyaliteit en omzet.

Zo toon je meer empathie als manager

Empathisch luisteren is dus een krachtige vaardigheid die je kunt inzetten om effectiever te zijn als manager. Maar hoe doe je pas je empathisch luisteren precies toe in de praktijk? Hier zijn een paar tips om je op weg te helpen:

1. Bereid je voor op het gesprek

Zorg dat je voldoende tijd, ruimte en aandacht hebt voor het gesprek. Zet je telefoon uit, sluit je e-mail af en zorg dat je niet gestoord wordt. Doe vooraf wat onderzoek naar de persoon of het onderwerp waarover je gaat praten.

2. Wees aanwezig en open

Richt je volledig op de ander en laat zien dat je geïnteresseerd bent. Maak oogcontact, knik af en toe, glimlach en gebruik een open lichaamstaal. Vermijd afleidingen, onderbrekingen of oordelen.

3. Luister actief en aandachtig

Focus op wat de ander zegt én hoe hij of zij dat zegt. Let op de woorden, de toon, de emoties en de lichaamstaal van de ander. Probeer niet alleen de inhoud, maar ook de bedoeling van de boodschap te begrijpen.

4. Vraag door en vat samen

Stel open vragen om meer informatie of verduidelijking te krijgen. Gebruik reflectieve vragen om gevoelens of gedachten te spiegelen. Gebruik samenvattende vragen om te controleren of je alles goed hebt begrepen.

5. Geef feedback en erkenning

Geef positieve feedback om waardering of complimenten te uiten. Geef constructieve feedback om suggesties of verbeterpunten aan te geven. Geef erkenning om empathie of steun te tonen.

Ontwikkel je tot empathische manager

Wil jij jezelf ontwikkelen in het toepassen van empathisch luisteren in je werk als manager? Met de Post HBO Organisatiepsychologie bestudeer je het gedrag van jezelf en anderen om een groter begrip te creëren voor de behoeften en beweegredenen van je medewerkers. Of ontwikkel je coachingsvaardigheden met de Post HBO Coaching en Begeleiding, zodat je jouw team op empathische en effectieve wijze kunt helpen groeien in hun carrière.